Linetasarim JETFİKO

Geçen haftaki köşe yazımda Yalova Süleymanbey Mahallesi muhtarlığında kesintisiz 60 yıldan buyana " Kandemir"ler hakimiyetini ele almış, Yalova'nın sevilen simalarından Ali Demiraslan ve merhum Azmi Özgümüş'ün Süleymanbey Mahallesi muhtar adaylığı için seçmenlerin gazına gelerek aday olup, sonrasında da iki yüzlü seçmenin nasıl gazabına uğradığını anlatmıştım...Şimdi sırada 30'ar yıl muhtarlık yapan Ayten Kandemir ve Mustafa Kandemir var...  

1968’dan 2029’a “Kandemirler” Hakimiyeti...

Yalova’da Türkiye’nin ilk kadın Muhtarı Meliha Manço’dan sonra efsane kadın muhtar Süleymanbey Mahalle Muhtarı Ayten Kandemir’dir. 1968’de Süleymanbey Mahalle muhtarı seçilmiş bu görevini 1999 yılına kadar 30 yıl sürdürmüş, 2000 yılında da hayatını kaybetmiştir. Bir diğeri de, 1999'da Ayten Kandemir'den görevi teslim alan ve Ayten Kandemir'le hiç bir kan bağı olmayan sadece soyadı benzerliği bulunan Muhtar Mustafa Kandemir'dir.  Mustafa Kandemir'de, 1999'dan 2029'a kadar kesintisiz olarak muhtar seçilme başarısı göstermiştir. İşte bu köşe yazımda Ayten Kandemir ve Mustafa Kandemir'den 61 Yıllık Süleymanbey mahallesi muhtarlık hakimiyetinden söz edeceğim...

1968'den 1999'a Muhtar Ayten Kandemir....

Yalova'da kadın muhtarların parmakla sayılacak kadar az olduğu Yalova'da Ayten Kandemir ilk kez 1968 seçimlerinde Yalova Süleymanbey Mahalle Muhtarı olmuş ve yaklaşık %60 oy alarak ilk kez muhtar seçilmiştir. Oldukça başarılı bir performans gösteren Ayten Kandemir, 1973 ve 1977 seçimlerinde de aday olarak seçimleri kazanmıştır. Kent merkezinde sabahın erken saatlerinde kalkan, mahalle halkının hatrını soran, her sabah Yalova esnafının işyerlerine uğrayarak sohbet edip mahallenin sorunlarını takip eden Ayten Kandemir, iri cüssesi ve otoritesiyle "erkek muhtar" olarak tanımlanmaya başlamıştı.

Ayten Kandemir, 1972 yılında Öğretmen Yusuf Ziya Ortaokulunda öğrenciyken "Yerel Siyasetçiler" konulu derse konuk olarak katılmıştı  Kendisini ilk kez o gün tanımıştım. Hatta sınıf arkadaşım 1999 depreminde hayatını Semih Özkan'a (Numan Özkan'ın kardesi) " Sende muhtar olmak istermisin?" diye sormuş rahmetli Semih Özkan'da " Yok ben Belediye Başkanı olacağım" diye yanıt vermişti. Aradan yıllar geçmiş 1977 seçimlerinde Ayten Kandemir yeniden Süleymanbey Mahalle Muhtarı seçilmişti.  Muhtar Ayten Kandemir'ın rutin günlük koşturmaları birkaç yıl daha böyle devam etti...

Darbeye Direnen Muhtar Ayten Kandemir...

İşte bu koşturmalar sırasında bir sabah radyodan yükselen Hasan Mutlucan'ın "Yine de Şahlanıyor'  gür sesi ile uyandığında Türkiye'de darbe olduğunu anlıyordu Muhtar Ayten Kandemir.  " Ben darbecilerin muhtarı olmam" diyen Muhtar Ayten Kandemir uzun süre muhtarlık binasını açmayınca, Yalova Belediye Başkanı olarak darbeciler tarafından atanan Yalova Sümerbank Müdürü Orhan Kurt tarafından önce uyarı yiyor.  Sonrasında ise, hakkında açılan soruşturma kapsamında askeri yönetim tarafından “ Uzun süre görev yerine gitmeme” gerekçesiyle görevden el çektirildi...

12 Eylül darbesine posta koyan kadın muhtar olarak kendisiyle acemi bir muhabir olarak röportaj yapma olanağı bulmuştum. 12 Eylül darbesinden sonra, 1984 yılında yapılan seçimlerde yeniden aday olan ve kazanan Ayten Kandemir'le 1985 yılında Cumhuriyet Muhabiri olarak birkez daha röportaj yapma olanağı bulmuştum. Sonrasında 1989-1999 yılları arasında muhtarlığına devam etti. 

Muhtar Ayten Kandemir'e Cezaevi Yolu...

1999 seçimleri öncesinde, kendisi hakkında yapılan bir şikâyet üzerine sahte ikâmetgâh verdiği gerekçesiyle hakkında dava açıldı. Açılan dava sonrasında resmi evrakta sahtecilik suçlaması iddiaları nedeniyle 4 ay hapse mahkum oldu. Cezaevinde oldukça yıpranan ve cezaevinden çıktıktan sonra Çanakkale’de oturan kızının yanına giden Muhtar Ayten Kandemir, yaşadığı stresle birlikte 2000 yılında hayatını kaybetti. Kızının isteği üzerine Muhtar Ayten Kandemir Çanakkale’de toprağa verildi...

1999'dan 2029'a Muhtar Mustafa Kandemir...

Mustafa Kandemir, Ayten Kandemir'in ardından 1999'dan 2029'a kadar seçilmiş Süleymanbey mahalle muhtarıdır. Mustafa Kandemir'in  üst üste seçim kazanması, üstelik güçlü adaylara karşı yeniden muhtar seçilmesi asla tesadüf değildir. Mustafa Kandemir, Yalova'da tanıdığım en güçlü ve donanımlı örgütlenme uzmanıdır.  Evet, Mustafa Kandemir, muhtar olmadan önce "bordrolu örgütlenme uzmanı" olarak çalışmıştır.. İnsanlarla nasıl diyalog kurulacağını, seçimlerin nasıl kazanılacağını muhtar olmadan önce defalarca yaşamış birisidir..

Evet, Mustafa Kandemir bir eylem adamı ve örgütlenme uzmanıdır. "Bunu nerden biliyorsun?" diyenlere hatırlatayım. Bu işleri Mustafa Kandemir'le birlikte yaptık. Mustafa Kandemirle birlikte bir çok eyleme imza attık,,Günlerce açlık grevine katıldık ve birlikte "Grup Yorumu "Yalova'ya getirerek birlikte halay çektik. Örgütlenme çalışmalarını da birlikte yürüttük. (Aksa direnişçilerin isimsiz kahramanlarını ve direnişin hikayesini önümüzdeki köşe yazılırımda sizlere aktaracağım...)

 Aksa  İşçisi Mustafa Kandemir...

Mustafa Kandemir'le tanışmamız 1980'li yılların sonuna denk gelmiştir. Aksa Fabsrikasında işçi olarak çalışan Mustafa Kandemir, Ümit Yalçın, Cem Arkan, Ömer Aksoy, Ayhan Karabudak ve kardeşim Fevzi Kırtay, Aksa fabrikasında Türk-İş'e bağılı Petrol iş sendikasından istifa ederek, Bağımsız Laspetkim-İş Sendikasında örgütlenmek istediklerini ofisime gelerek bana anlattılar. Ve benden de örgütlenme çalışmaları konusunda ulusal ve yerel basın için destek istediler.

1989 yılında örgütlenme çalışmaları vardiya çıkışı işçi servisi otobüslerine noter göndererek başladı.  Aksa fabrikasında o dönemler sendika üyesi 700 işçi bulunuyordu. Örgütlenme çalışmalarına katılanlar kısa bir süre içinde hayli yol aldılar. Yaklaşık 600 Petrol iş üyesi istifa ederek Laspetkim-iş sendikasına üye oldular. Ancak, yukarıda söz ettiğim isimleri de AKSA Fabrikası önder işçiler olarak işten çıkardı. 

Aksa Direnişçisi Mustafa Kandemir...

Laspetkim-İş Sendikasına üye oldukları için işten çıkartılan işçilerin sayısı artmaya başlayınca 1990 yılı başından itibaren Mustafa Kandemir ve arkadaşları önce Laspetkim-İş Sendikası Yalova Şubesinde açlık grevine başladı. Ardından 600 işçide aksa fabrikasında iş bırakma ve işyerini terketmeme eylemi başlatınca aksa direnişi ortaya çıktı. Ulusal basın hergün Aksa olaylarından söz etmeye başladı. 

O yıllarda cep telefonu olmadığı için işyerini terketmeyen 600 işçi ile,iletişim Aksa fabrikasında bulunan ambulans içinde bulunan bir telsizle sağlanıyordu. Sendika binasında bulunan telsizle direnişçi işçilerle  direnişin 14. gününe kadar iletişim sağlandı. İşveren ancak, 14 gün sonra bundan haberi olunca ambulansı fabrikadan uzaklaştırdı.  Bir gün sonra yüzlerce jandarma fabrikaya girerek direnişi bitirmeye çalıştı. 

Sonunda Aksa Pes Etmek Zorunda Kaldı..

Mustafa Kandemir ve arkadaşları direnişi sendika binası ve sokaklara taşımaya karar verdi. Direniş günlerce Yalova'da devam etti. Sanatçılar Yalova'ya gelerek Aksa işçileri ile dayanışma konserleri düzenledi. Grup Yorum'da bunlardan biriydi. Direnişçi işçiler ölüm orucu önlüğüyle grup yorumun türkülerine eşlik ederek halay çekiyordu. İşte bu işçilerden birisi de Mustafa Kandemir'di. Ardından Ahmet Kaya, Edip Akbayram ve ünlü tiyatrocu Nejat Uygur sendika binasına gelerek Aksa işçilerinin ölüm orucuna eşlik ettiler. Aksa Fabrikası eylemi aylarca devam etti. Sonunda Aksa fabrikası pes ederek Laspetkim-İş sendikasını tanımak ve toplu iş sözleşmesi yapmak zorunda kaldı. 

DİSK Yöneticisi Mustafa Kandemir...

Mustafa Kandemir ve arkadaşlarının örgütlenmedeki başarısının ardından AKKİM fabrikasında da kısa bir süre içinde örgütlenme sağlandı. Bağımsıız sendika olarak yola çıkan Laspetkim-iş sendikası, DİSK'in 12 Eylül'den sonra açılması ve Yalovalı işçi önderi DİSK eski genel Başkanı Abdullah Baştürk'ün Milletvekilliğinden istifa edip DİSK'in başına geçmesiyle birlikte Laspetkim-iş adını Lastik-İş Sendikası olarak değiştirip DİSK'e katıldı. 

Mustafa Kandemir'de  DİSK/Lastik-İş sendikasının mali sekreteri oldu. Örgütlenme uzmanı olarak da bölgedeki lastik ve ilaç fabrikalarının örgütlenme çalışmalarına katıldı. Ben ise, Lastik-İş sendikasının Genel Merkezinde Basın-Yayın uzmanı olarak 1991-1999 yılları arasında görev yaptım.  Bu süreler içinde Ayhan Karabudak Yalova Şube Başkanı, Cem Arkan( İstanbul) Fevzi Kırtay (Kocaeli) örgütlenme uzmanı, Ömer Aksoy Aksa İşyeri Baştemsilcisi olarak görev yaptı. Ümit Yalçın ise tazminatını alarak Ümelsan'ı kurdu.

Kandemir'ın Sıradaki Hedefi...

Profosyenel sendikacılık ve bordrolu örgütlenme uzmanı olarak 1999 yılına kadar görev yapan Mustafa Kandemir, edindiği tecrübelerle yola çıkarak 18 Nisan 1999 seçimlerinde Süleymanbey Mahallesi Muhtar adayı oldu ve bugüne kadar olan tüm seçimleri de halen kazanmaya da devam ediyor.Kandemir'e bildiğiniz gibi bunlarda yetmedi. Halen  Yalova Muhtarlar Derneği Başkanı. Marmara Bölgesi Muhtarlar Federasyonu Başkan Yardımcısı, Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu Yönetim Kurul Üyesi Mustafa Kandemir, geçmiş dönemde de Kent Konseyi Başkanlığı yapmıştı. Şimdi sırada Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu Başkanlığı var...

Mustafa Kandemir'in herşeye rağmen seçimleri üst üste kazanmasının altında geçmişte yaşadığı direnişçi ruh ve profosyenel örgütlenme uzmanı olarak görev yapmış olmasına bağlıdır.  Ve elbette Devrimci İşçi Sendikası Konferderasyonundan aldığı mücadele eğitimi kendisine yol göstermiştir...