Linetasarim JETFİKO

Türkiye’nin birçok ilinde yeni yıl ile birlikte ocak ayında “Esnaf Odaları” seçimleri yapılacak. TESK’in aldığı karara göre bu seçimlerin ardından, oda başkanlıklarına seçilecek Başkan ve Yönetim Kurulu Üyeleri Nisan ayına kadar “Yalova Esnaf Odaları Birlik Başkanı”nı belirleyecek. Ancak, Yalova’da öyle bir seçim havası estiriliyor ki; adaylar her gün esnaf ziyaretleri yapıp destek istiyor. Sanki tüm esnaf, Birlik Başkanını doğrudan seçecekmiş gibi bir algı oluşturuluyor. Oysa tablo çok daha farklı. Bu yazıda sürecin gerçeğine yakından bakacağız.

“Yalova Esnaf Odaları Birlik Başkanı” Nasıl Seçilecek?

Yalova merkezde 10 oda bulunuyor. Buna ek olarak Çınarcık’ta 2, Çiftlikköy’de 2, Armutlu’da 1, Termal’de 1 ve Altınova’da 1 olmak üzere il genelinde toplam 17 oda var. Ocak ayında yapılacak kongrelerin ardından bu 17 odadan seçilecek başkanlarla birlikte toplam 133 yönetim kurulu üyesi, "Yalova Esnaf Odaları Birlik Başkanını" belirleyecek. Başka bir ifadeyle; Yalova genelinde bulunan yaklaşık 8.500 esnaf, 17 odanın başkan ve yönetim kurulu üyelerini seçecek; seçilen oda başkanı ve yönetim kurul üyeleri ise "Yalova Esnaf Odaları Birlik Başkanını" işte bu133 delege seçecek.

Oda Kongrelerinin Ardından YESOB Yönetimi Belirlenecek

Yalova Esnaf Odaları Birlik Başkanlığı için şu an birden fazla aday bulunuyor. Ancak adaylar, oda kongreleri sonuçlarını ve yeni yönetimlerin tavrını gördükten sonra nihai kararlarını açıklayacak. YESOB Başkan adaylarının, oda seçimlerinin tamamlanmasıyla birlikte artması bekleniyor. Kongrelerden çıkacak güç dengeleri, adayların netleşmesinde belirleyici olacak.

Yalova’da Oda Seçimleri Tam Gaz Devam Ediyor

Ocak ayında yapılacak oda kongreleri, sürecin en kritik aşamasını oluşturuyor. Asıl belirleyici olan; Yalova genelindeki 17 odada sandıktan çıkacak sonuçlar olacak. Toplam 8.500 esnafın oy kullanacağı bu seçimlerde, en fazla üyeye sahip oda olan Yalova Esnaf ve Sanatkârlar Odası yaklaşık 2.500 üyeye sahip ve 11 kişilik yönetim kurulu var. Bu nedenle YESO, YESOB seçimlerinde lokomotif bir güç konumunda.

Necati Erbul ve Erhan Baş Yeniden Aday

Üye sayısının fazla olduğu odalarda rekabet de daha yoğun yaşanıyor. Yalova’nın en büyük esnaf odalarından biri olan Yalova Esnaf ve Sanatkârlar Odasında da birden fazla aday var.Mevcut Başkan Necati Erbul, geçtiğimiz seçimde “Sözüm Söz” sloganıyla 25 yıllık başkan İsmail Mutlu’yu koltuktan indirmişti. Bu seçimde de yeniden aday olan Erbul’un güçlü isimlerden biri olduğu konuşuluyor. Yalova Minibüsçüler Odasında ise mevcut başkan Erhan Baş yeniden adaylığını açıkladı. Minibüs esnafının desteklediği, güvendiği bir isim olan Baş, oda içinde yine en güçlü aday olarak görülüyor.

Oda Başkanları Ne Kadar Maaş Alıyor?

Asgari ücretin yüksek olmasını en çok isteyen kesimlerden biri de oda başkanlarıdır. Çünkü oda başkanlarının maaşları, brüt asgari ücretin belirli katları üzerinden hesaplanıyor. Asgari ücret artışının en fazla sevindirdiği grup bu nedenle de asgari ücretle çalışanlardan ziyade oda başkanları olmuştur. Çünkü 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun aylık ücretler ve huzur haklarını düzenleyen 56’ncı maddesinde ücretler asgari ücretin katlarına göre endekslenmiştir. Ancak hatırlatalımki, Yalova Esnaf ve Sanatkârlar Odası Başkanı Necati Erbul, kendi isteği ve yönetim kurul kararı gereği asgari ücretin 3 katı oranında maaş alması gerekirken, maaşını 2 asgari ücrete düşürmüştür. Yine Yalova Minibüsçüler Odası Başkanı Erhan Baş, odadan maaş almayan yöneticiler arasındadır. 

Oda Başkanların Maaşı Brüt Asgari Üretin Katlarıdır...

Üstelik oda başkanları ve yöneticiler maaş ve huzur haklarını asgari ücretin brüt oranından hesaplanarak almaktadırlar. Örneğin yarım asırdır TESK Başkanı olan Bendevi Palandöken, brüt asgari ücretin 10 katı tutarında maaş alıyor. Buna huzur hakları, harcırah ve diğer ödemeler de eklenince rakam nererdeyse iki kata yükseliyor.  Merak edenler için; 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu’nun 56. maddesine göre oda başkanları ve yöneticileri huzur hakkı dışında aldıkları maaş üst sınırları şöyle: 

– 100–500 üyesi olan odalarda: Asgari ücret 

– 501–1500 üyesi olanlarda: Asgari ücretin 2 katı 

– 1501–3000 üyesi olanlarda: Asgari ücretin 3 katı 

– 3001–10.000 üyesi olanlarda: Asgari ücretin 4 katı 

– 10.001’den fazla üyesi olan odalarda: Asgari ücretin 5 katı 

- Konfederasyon Yöneticileri Asgari ücretin 10 katı 

Odalarda Huzur Hakları Tutarı...

5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 56 maddesine göre; Oda Yönetim Kurul üyeliklerinde bulunanlara ise, Oda Başkanlarının aldıkları maaşlarının 5/1 huzur hakkı (Oturum Başına) olarak verilirken, Denetim ve Disiplin Kurul üyelerine ise Oda Başkanlarının aldıkları maaşlarının 4/1 maaş olarak ödeniyor.  Birliklerde ise; üye oda sayısı 25'e kadar olanlarda asgari ücretin üç katı, 26-50 olanlarda asgari ücretin dört katı, 51-100 olanlarda asgari ücretin beş katı, 101-150 olanlarda asgari ücretin altı katı, 151 ve daha fazla olanlarda asgari ücretin yedi katı asgari ücretin brüt tutarı net olarak verilmekte. Huzur hakları bu maaşların dışında tutulmuştur.